مچ پا ، شبکه ای پیچیده از استخوان ها، رباط ها، تاندون ها و ماهیچه ها است که به اندازه کافی برای تحمل وزن بدن ، قوی است و شما را قادر به حرکت کند از این رو مچ پای شما مستعد آسیب و درد است. مچ پا دارای مفصل لولایی است و قسمتی است که پا و ساق پا به هم می رسند. این بخش از سه استخوان تشکیل شده است: درشت نی، نازک نی و تالوس. مچ پا توسط شبکه ای از رباط ها و تاندون ها احاطه شده است. گاهی اوقات حتی جزیی ترین جراحات، می تواند منجر به درد مچ پا (مچ درد) یا منجر به درد ساق پا شود. در برخی موارد، درد مچ پا نیاز به رسیدگی سریع دارد، به همین دلیل به محض این که درد مچ پا با سایر علایم مثل ورم، کبودی و عدم توانایی راه رفتن همراه بود، باید به پزشک مراجعه کنید اقدامات درمان درد مچ پا انجام شود.
علل درد مچ پا
تروما شایعترین علت ایجاد درد در مچ پا می باشد و پیچ خوردگی مچ پا شایعترین عارضه ناشی از تروما می باشد که باعث ایجاد درد و تورم در مچ پا می شود. برخی از علل کمتر شایع که درد در مچ پا ایجاد می کنند عبارتند از:
نقرس
نقرس کاذب
التهاب و پارگی تاندون آشیل
سندرم تونل تارسال (فشار به عصب)
بیماری های عفونی مفصل مچ پا
شکستگی و دررفتگی در مفصل
انواع آرتروز ها
فاشئیت پلاتنار
شناخت علت درد مچ پا، درمان صحیح آن را ممکن می سازد. برخی افراد آسیب های جزئی به مچ پا را جدی نمی گیرند و به پزشک مراجعه نمی کنند و سعی می کنند خودشان با درمان خانگی علایمی مثل درد، ورم مچ پا و قرمزی مچ پا را کاهش دهند. در اثر عدم تشخیص و درمان صحیح، آسیب اصلی به درستی درمان نخواهد شد و باعث می شود مچ پا در اثر صدماتی که در آینده ممکن است به آن وارد شود، بسیار حساس شود.
پیچ خوردگی مچ پا :
پیچ خوردگی مچ پا معمولاً به دلیل وارونگی مفصل ایجاد شده که با درد و تورم همراه است. شایع ترین محل آسیب دیدگی قسمت جانبی مچ پا است که از رباط های تالوفیبولار قدامی، کالکانیوفیبولار و تالوفیبولار خلفی تشکیل شده است.
علائم و نشانه های پیچ خوردگی مچ پا:
درد و حساسیت مفصل
تورم یا کبودی مفصل
خواب رفتن و سرد شدن مفصل (اختلال احتمالی عصبی و عروقی )
گرفتگی عضلات
تشخیص:
معاینه دقیق به همران شرح حالی که بیمار از نحوه آسیب می دهد تشخیص را تایید می کند و پیچ خوردگی مچ پا را از شکستگی متمایز می کند. در کنار معاینه و شرح حال، تصویر برداری از مفصل نیز انجام می شود. روش های مختلف تصویر برداری جهت تایید تشخیص مورد استفاده قرار میگیرد که به به شرح زیر می باشند:
رادیوگرافی ساده: برای تشخیص شکستگی
رادیوگرافی مچ پا تحت استرس: ممکن است ارزیابی بیشتری برای ثبات مچ پا ارائه دهد. دقت مطالعه با استفاده از بی حسی موضعی افزایش می یابد.
CT اسکن :
برای ارزیابی استئوکندریت دیسکان و شکستگی استرس مفید است.
MRI :
ممکن است برای ارزیابی یک مچ پا مشکوک به سندسموتیک یا رگ به رگ شدن مچ پا یا در صورت مشکوک بودن به استئوکندروز یا آسیب منیسکوئید در بیماران با سابقه پیچ خوردگی مکرر مچ پا و درد مزمن مفید باشد.
آرتروگرافی مچ پا:
ممکن است برای تعیین آسیب کپسولی و تعداد رباط های آسیب دیده مچ پا مفید باشد.
اسکن استخوان: برای تشخیص ناهنجاری‌های ظریف استخوان و اختلالات سیندسموتیک
درمان :
درمان محافظه کارانه در فاز حاد پیج خوردگی مچ پا توصیه می شود که شامل: استراحت، گذاشتن یخ، کمپرس کردن، بالا نگه داشتن و حمایت از مفصل می باشد. بانداژ می تواند ثبات مچ پا را افزایش دهد، اما اثربخشی آن به شدت به تخصص فردی که نوار چسب را انجام می دهد بستگی دارد. فیزیوتراپی در مرحله بهبودی با هدف بازیابی کامل دامنه حرکتی، قدرت و توانایی های حس عمقی توسط بیمار انجام می شود. استفاده از دارو های ضد درد و ضد التهاب غیر استروئیدی نیز در بهبود این عارضه کمک کننده است. اکثر بیماران مبتلا به پیج خوردگی مچ پا نیازی به جراحی ندارند. انجام جراحی تنها در شرایط خاص و آسیب های شدید و نیز در برخی از ورزشکاران حرفه ای توصیه می شود.
منابع: mayoclinic – webmd – medscape