اسفندماه 98 بود که مدارس با دستور وزیر بهداشت وقت به دلیل جلوگیری از شیوع بیشتر بیماری کرونا و خطرات آن برای دانشآموزان، معلمان و والدین تعطیل شدند. از آن روز تا امروز تقریبا دو سال است که دانشآموزان به شیوههای از راه دور و مجازی آموزش میبینند. آموزش به شیوه مجازی اگرچه آنها را از گزند کرونا دور نگاه داشته است اما خانه نشینی و کم تحرکی موجب به خطر افتادن برخی دیگر از جنبههای سلامت آنها مانند وضعیت اسکلاتی و آناتومی آنها شده است.
دکتر یاسر نژادی متخصص ارتوپدی و مسئول اتاق فکر سلامت بین الملل نظام پزشکی تهران درباره تاثیرات کم تحرکی بر آناتومی کودکان، اظهار کرد: حرکت، لازمه رشد و تشکیل بافت ماهیچهای و استخوانی است. زندگی انسان با تحرک است که معنی پیدا میکند، به ویژه در مورد کودکانی که در سن رشد هستند. ما سلولهایی داریم که باعث جذب کلسیم و مواد معدنی روی استخوان میشوند و هورمونهایی داریم که ترشح آنها منجر به استخوانسازی و افزایش قد و در نهایت توان بدنی میشود. همه اینها در حرکت فعال میشود و تبعات کم تحرکی از یک سو و عدم دریافت اشعههای مفید خورشید که باعث جذب ویتامین دی میشود از سوی دیگر در نهایت منجر به اختلالات استخوانی میشود.
خطر راشیتیسم و پوکی استخوان برای کودکان کم تحرک
دکتر نژادی با بیان اینکه نبود ویتامین دی میتواند منجر به راشیتیسم و پوکی استخوان شود، گفت: هنگام تحرک یا دویدن همان ضربههای کوچک و باری که به استخوان میخورد منجر به جذب کلسیم و مواد معدنی میشود که برای استحکام استخوانها یک نیاز اساسی است. عدم تحرک مناسب آن هم در سن رشد باعث میشود رِنج مفاصل به رِنج نهایی خود نرسد. یک سری مفاصل با محدودیت حرکتی منجر به آتروفی شدن عضلات (از دست دادن بافت عضله) و بدشکلیهایی(دفورمیتیهایی) میشود که به خاطر کمبود ویتامین دی و بی تحرکی است.
کوتاهی قد و اختلال در رشد
وی بیان کرد: تبعات کم تحرکی تبعات مستقیم یا غیرمستقیم است آنچه تاکنون به آن پرداختیم تبعات مستقیم بر استخوانها بود و نباید از تبعات غیرمستقیم کم تحرکی غافل شد. کودکانی که تحرک ندارند شبها دیرتر خسته میشوند و در نتیجه دیرتر میخوابند. در ساعاتی که نباید دیرتر از ده و یازده شب باشد اگر کودک ما خواب نباشد هورمون رشد در بدنش ترشح نمیشود که این میتواند در نهایت منجر به کوتاهی قد برخلاف استعداد ژنتیکی که دارد حتی قدی کوتاهتر از والدین و استخوانهای ضعیفتری داشته باشد.
وی ادامه داد: عدم تحرک و عدم ترشح هورمون رشد میتواند منجر به بلوغ زودرس کودک ما شود که این در بسیاری موارد میتواند دشواریهای فیزیکی و روحی متعدی برای کودک ما داشته باشد.
این ارتوپد با اشاره به نقش کم تحرکی در چاقی کودکان، تصریح کرد: آنچه امروز شاهدش هستیم این است که آرام کردن و کنترل انرژی کودک منحصر به سرگرمی با یک موبایل یا تبلت شده است، اوقاتی که میتواند به ورزش و تقویت قوای بدنی او منجر شود جای خود را به مشکلات چشمی و بحران بدبخوابی کودک داده است.
نژادی به والدین توصیه کرد: درست این است که امکان تحرک حداقلی در منزل برای کودکان ایجاد شود یا در محیطی قرار بگیرد که فاصله اجتماعی بیشتری رعایت میشود البته با حفظ حریم کودکی که نمیتواند کاملا پروتکلهای بهداشتی را رعایت کند تا به این صورت در معرض نور خورشید قرار بگیرد.
وی افزود: در کنار این مورد کودکان باید در کنار ویتامین دی، مکملهای دیگری مانند منیزیم را زیر نظر پزشک استفاده کنند تا از مشکلات ناشی از کمبود آنها در امان باشند. این در شرایطی است که باید درخاطر داشته باشیم کمبود ویتامین دی در کشور ما در کودکان هم بسیار شایع است.
منبع : سلامت نیوز