کیست منیسک یکی از رایج ترین بیماری های اسکلتی_استخوانی است، که باعث ضعف و ناتوانی زانو ها در حین حرکت می شود. منیسک نوعی پد عضلانی است، که نقش ضربه گیر را به عنوان درگاه انتقال فشار و مواد مغذی در سیستم استخوانی بدن بر عهده دارد. همچنین انعطاف پذیری بدن را بالا می برد.
در اثر پارگی این عضو، بدن کیستی در مجاورت آن تشکیل می دهد. در صورتی که این کیست پاره شود، درد، ضعف و ناتوانی در حرکت به سراغ فرد می آید. این مشکل، بسیار سخت و غیر قابل تحمل است.
در ادامه درباره این مشکل و چگونگی درمان آن صحبت می کنیم، با ما همراه شوید.
کیست منیسک چیست؟
منیسک (Meniscus) بخشی از بافت غضروفی است، که در داخل مفصل زانو قرار دارد. هر زانو از دو منیسک داخلی (medial meniscus) و خارجی (lateral meniscus) ساخته می شود. آن ها یک لایه وسیع و کمی کشیده از بافت غضروفی هستند، که داخل مفصل زانو قرار دارند.
این عضو، وظیفه حفاظت از استخوان ها و کاهش فشار بین آن ها را در هنگام حرکت و فعالیت های روزمره را بر عهد دارند. منیسک ها عملکرد مهمی در مفصل زانو دارند. آنها به عنوان بالشتک های طبیعی بین استخوان ها عمل می کنند.
این نوع بافت های غضروفی فشار را در ناحیه زانو توزیع می نمایند. همچنین ضربه ها و تغییرات ناگهانی سرعت را جذب و از سایر بافت ها و ساختار های مفصلی در مقابل ضربه حفاظت می کنند. در صورتی که این بخش از زانو آسیب ببیند، بدن برای درمان خود، کیستی در مجاورت منیسک به وجود می آورد.
در واقع کیست منیسک، یک روش درمانی برای مقابله با فشار های بالا و تحمل وزن فرد است. این نوع کیست ها، زمانی خطرناک و مشکل ساز هستند، که به سبب مشکلات محیطی، پاره شود.
تشکیل کیست منیسک دردی ندارد، اما درد پارگی آن غیر قابل تحمل است. در این وضعیت فرد حتی از پس انجام فعالیت های روزمره خود نیز برنمی آید. این مشکل با درد، التهاب و تورم همراه می باشد.
تشخیص این مشکل از عهده شما خارج است. برای تشخیص آن به یک متخصص رجوع کنید، تا با مصرف دارو یا در صورت لازم با جراحی، ایمنی و سلامت خود را به دست بیاورید.
بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی زانو
علل تشکیل کیست منیسک
کیست منیسک یکی از شایع ترین بیماری های اسکلتی_استخوانی، است، که حرکات فرد را کنترل می کند. همانطور که در مطالب پیش نیز اشاره شد، پارگی این کیسه مشکل اصلی ما است.
در غیر این صورت تشکیل کیست های منیسک ، ابتکار بدن برای مراقبت از زانو در برابر ضربه و فشار است. موارد ذیل علل اصلی تشکیل این کیسه را نشان می دهد؛
- صدمات و آسیب ها: ضربه یا تروما شدید به زانو، منیسک را پاره می کند. در نتیجه سیستم دفاعی بدن جهت مقابله با این مشکل به تشکیل کیست منیسک می پردازد.
- بیماری های التهابی: برخی بیماری های التهابی مانند؛ آرتریت روماتوئید و آرتریت گوت (نقرس) می توانند به التهاب و آسیب منیسک ها و در نتیجه تشکیل کیست در این ناحیه منجر می شوند.
- فعالیت های ورزشی یا فشار مکرر: انجام فعالیت های ورزشی یا کارهایی که نیاز به خم شدن و راست شدن مکرر زانو دارند، باعث ترک خوردن این عضو و تشکیل کیست می شود.
- فرایند های تحولی: با پیر شدن، اعضای بدن نیز ضعیف و ناتوان می شود. احتمال تشکیل این کیست ها در ناحیه زانو به ویژه در میانسالان بیشتر از افراد جوان و بزرگسال می باشد.
به غیر از موارد فوق، فعالیت های روزمره نیز باعث تضعیف منیسک و پیدایش کیست ها در بدن می شود. بنابراین بیش از اندازه از بدن تان کار نکشید. در صورت بروز علائم نگران کننده مانند؛ درد، تورم، محدودیت حرکت و عدم استحکام در زانو، به پزشک مراجعه کنید.
چگونگی تشخیص کیست منیسک
تشخیص کیست منیسک معمولاً توسط پزشک ارتوپد صورت می گیرد. هر چند که درد زیادی در ناحیه زانو تحمل می کنید، اما نمی توانید بدون هیچ بررسی آن را به پارگی این کیست مرتبط بدهید.
در علم پزشکی بر طبق منطق، برای درمان بیماران تصمیم می گیرند. آنان تمامی جوانب را در نظر می گیرند. درد کیسه منیسک با سوزش، التهاب و درد فراوان همراه است.
اگر در چنین حالتی قرار گرفته اید، درمان های خانگی را کنار بگذارید و به یک پزشک متخصص مراجعه کنید. در ذیل لیستی از روش ها و آزمایش هایی که برای تشخیص پارگی این کیست لازم است، را آورده ایم؛
- معاینه فیزیکی: پزشک در ابتدا به طور دقیق، زانو را بررسی کرده و سوالاتی در مورد علائم و تاریخچه بیماری از فرد می پرسد، تا از حالت زانو و عملکرد آن مطلع شود.
- تصویربرداری: برای تشخیص پارگی کیست منیسک، پزشک درخواست انجام تست های تصویربرداری مانند؛ ارزیابی با رادیوگرافی (X-ray)، توموگرافی کامپیوتری (CT scan)، رزونانس مغناطیسی (MRI) یا سونوگرافی زانو دارد. این تصاویر می توانند نشان دهنده ترک خوردگی یا پارگی کیست باشد.
- آرتروسکوپی: آرتروسکوپی یک روش جراحی تشخیصی است، که در آن یک دستگاه آرتروسکوپ (یک لوله نازک با یک دوربین) از طریق یک برش کوچک، وارد زانو می شود. این روش به پزشک امکان می دهد، تا به صورت مستقیم درون زانو را مشاهده کند و تشخیص نهایی را با بیمار و خانواده او در میان بگذارد.
در هر صورت، تشخیص کیست های منیسک و پارگی آن ها، بستگی به تاریخچه بالینی بیمار، علائم، معاینه فیزیکی و تصویربرداری دارد. وضعیت سلامت خود را به طور دقیق برای پزشک بازگو کنید. این پرسش و پاسخ بین پزشک و بیمار در انتخاب نوع درمان موثر است.
راه های درمان کیست منیسک
درمان کیست منیسک بستگی به جدیت، موقعیت کیست، علائم بیمار و تشخیص پزشک بستگی دارد. در صورتی که کیست، علائم شدیدی نداشته باشد، درمان آن با دارو و جلسات فیزیوتراپی ممکن است.
اکثر بیمارانی که طبق توصیه های پزشک معالج خود پیش رفتند، نیروی آن ها پس از گذر مدت زمان مشخصی بازیابی شد. اما در برخی موارد، برای بهبود وضعیت بیمار، انجام جراحی ضروری است. روش های درمان کیست منیسک عبارتند از؛
۱. درمان غیر جراحی:
– استراحت و کاهش فعالیت هایی که باعث تحمیل فشار بر زانو می شوند.
– استفاده از یخ زدایی: بهره گیری از یخ در ناحیه زانو می تواند در کاهش درد و التهاب آن، نقش داشته باشد.
– مصرف دارو ها: دارو های ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند؛ ایبوپروفن، ناپروکسن یا استروئید ها را طبق تجویز پزشک مصرف کنید، تا درد و التهاب را کاهش دهد.
– فیزیوتراپی: تمرینات تقویت عضلات، کشش و تمرینات ملایم زانو به بهبود وضعیت کیست کمک می کند.
بیشتر بخوانید: تزریق ژل زانو
۲.درمان جراحی:
– آرتروسکوپی: جراحی آرتروسکوپیک برای ترمیم ترک خوردگی منیسک یا برداشتن کیست منیسک استفاده شود. در این روش با استفاده از یک آرتروسکوپ (لوله نازک با دوربین) و ابزار جراحی، ترمیم پد غضروفی یا برداشت کیست انجام می گیرد.
– برداشت کیست: در برخی موارد، کیست ، باز تولید می شود. در این صورت، جراحی برداشت کیست منیسک انجام می گیرد.
تصمیم نهایی توسط پزشک شما بر اساس شرایط شما و جدیت کیست منیسک تعیین می شود. بنابراین، مهم است که با پزشک خود مشورت کنید و طبق توصیه های او پیش روید.
سخن پایانی
کیست منیسک در واقع شیوه درمان بدن برای ترک خوردگی منیسک است. تشکیل آن، وضعیت شما را بدتر نمی کند، بلکه پارگی آن خطرناک و غیر قابل تحمل است. اگر این مشکل برای شما یا عزیزان تان اتفاق افتاد، جهت درمان آن به مجموعه دکتر یاسر نژاد مراجعه کنید.
او و تیمش بزرگ ترین گروه ارتوپد ایران را تشکیل می دهد، با انتخاب این کلینیک، سخت ترین مشکلات اسکلتی_عضلانی شما رفع و رجوع می شود. در وب سایت اینترنتی دکتر یاسر نژادی شما می توانید علاوه بر رزرو نوبت، مقاله های پزشکی نیز مطالعه کنید.
