عارضه مفصل شارکو یا مفصل نوروپاتیک یکی از عارضه های خطرناک ولیکن نادر است که ممکن است در اثر عواملی برای افراد و بیماران مبتلا به نوروپاتی های محیطی به وجود بیاید. در این عارضه فرد در ابتدا ممکن است هیچ گونه علامتی از خود بروز ندهد.
نتیجه ابتلا به این عارضه ضعیف شدن استخوان ها و افزایش ریسک شکستگی ها و حتی تغییر شکل مفاصل در این بیماران است. به دلیل خطرناک بودن این عارضه بایستی در اسرع وقت جهت پیشگیری و تشخیص آن و همچنین آغاز روش های درمان آن اقدام نمود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر کلیک کنید
مفصل نوروپاتیک یا شارکو چه نوع عارضه ای است؟
در عارضه مفصل شارکو تغییرات در بافت استخوان مفصل پا و مچ پا به وجود می آید که ممکن است در اثر آن فرد عضو درگیر را از دست بدهد. این عارضه در بیمارانی همچون بیماران آسیب های نخاعی ناشی از تروما، سیرنگومیلی، اسپینا بیفیدا و سیفلیس شایع است.
در تمامی این بیماران یک نوع ویژگی مشترک وجود دارد. این ویژگی مشترک نوروپاتی محیطی می باشد. هنگامی که، نورون ها و اعصابی که اطلاعات عصبی را از اندام ها به مغز و نخاع فرد منتقل می کنند؛ دچار تخریب و آسیب شوند فرد به نوروپاتی محیطی مبتلا می شود.
علل ایجاد عارضه مفصل نوروپاتیک چیست؟
مفصل شارکو یا نوروپاتیک در اثر عوامل و علل متعددی اتفاق می افتد و در واقع نمی توان یک علت محدود را برای این عارضه اشاره کرد. با این حال پزشکان اتفاق نظر دارند که برخی از شرایط و ابتلا به برخی بیماری ها شانس ابتلا به عارضه مفصل نوروپاتیک را چند برابر می کنند.
برخی از پزشکان اعتقاد دارند که ایجاد شکستگی ها و پیچ خوردگی ها در پا و مچ پا که، به موقع تشخیص و درمان نمی شوند عارضه مفصل نوروپاتیک را تشدید می کنند. با این حال در ادامه به چند علت معروف ایجاد کننده این عارضه اشاره خواهیم کرد؛
- مصرف الکل و یا مواد مخدر
- ابتلا به انواع عفونت ها
- بیماری پارکینسون
- عفونت و یا ابتلا به ویروس HIV و ایدز
- بیماری و یا هر گونه آسیب نخاعی
- سسفلیس
علائم ابتلا به عارضه مفصل شارکو چیست؟
مفصل شارکو در شروع بیماری ممکن است با هیچ گونه علامتی همراه نباشد به همین دلیل تشخیص این نوع بیماری اندکی سخت می باشد. با این حال آغاز این بیماری و عارضه ممکن است؛ همراه با برخی علامت ها باشد که، در ادامه به برخی از آنها اشاره شده است؛
- ایجاد قرمزی در مفاصل پا و مچ پا
- احساس گرما در مفاصل و پا
- تورم مفصل
تشخیص عارضه مفصل نوروپاتیک گاهاً بسیار مشکل و غیر ممکن می نماید. از سویی دیگر این عارضه بدون هیچ گونه علامتی بروز می کند. همچنین علائم اولیه مفصل نوروپاتیک کاملا شبیه سایر مشکلات مفصلی است به همین دلیل قدرت تشخیص پزشک را به شدت کاهش می دهد.
روش های درمان عارضه مفصل نوروپاتیک چیست؟
از جمله مهم ترین روش های درمانی عارضه مفصل شارکو، تشخیص به موقع و صحیح این عارضه در مراحل اولیه بروز بیماری است. این اتفاق می تواند از تغییر شکل و ایجاد هرگونه ناهنجاری های بعدی در پای فرد بیمار پیشگیری به عمل آورد.
پزشک هنگامی که مشکل مفصل نوروپاتیک را تشخیص می دهد برای اجرای درمان و پیشبرد آن سه هدف اصلی را دنبال می کند. در ادامه به طور مختصر به اهداف اولیه درمانی این عارضه اشاره می شود؛
- کمک به کاهش وزن فرد و در نتیجه کاهش میزان فشار وارد شده به مفصل آسیب دیده پا
- پیشگیری از ایجاد هرگونه شکستگی ها و آسیب های جدی به ناحیه مچ و پا
- درمان هرگونه شکستگی و ترک خوردگی استخوانی و مفصلی
درمان عارضه مفصل نوروپاتیک به روش جراحی چگونه است؟
عارضه مفصل شارکو به دو روش جراحی و غیر جراحی درمان می شود. روش جراحی مناسب آن دسته از بیمارانی است که، دچار ناهنجاری شدید مچ پا و همچنین درون خود پا می باشند. گاهی اوقات در این گونه بیماران پای فرد به گونه ای دچار تغییر شکل می شود که استفاده از کفش های ارتوپدی و بریس ها را دشوار می نماید.
در این حالت پزشک ممکن است روش جراحی را پیشنهاد دهد. پس از اتمام جراحی مراقبت های دائمی از پا، استفاده از کفش های مخصوص و عدم قرار دادن وزن کامل روی پای آسیب دیده از جمله مراقبت های ضروری افراد مبتلا پس از عمل جراحی است.
پس از عمل جراحی مفصل شارکو پیشنهاد می شود فرد هر روزه پاهای خود را بررسی کرده و با مشاهده هرگونه زخم، عفونت، تورم و قرمزی در ناحیه پا و مفاصل به پزشک مراجعه کند. از دیگر اقدامات مهم مراقبتی استفاده از جوراب و کفش و شستشوی مرتب پاها می باشد.
درمان عارضه مفصل نوروپاتیک بدون جراحی به چه صورتی می باشد؟
درمان مفصل شارکو بدون جراحی به واسطه استراحت و کاهش فشار و وزن از روی پای آسیب دیده امکان پذیر می باشد. هنگامی که، در مراحل اولیه بروز بیماری فرد هرگونه فشار را، از روی پای خود بردارد؛ می تواند به جلوگیری از ایجاد التهاب بیشتر کمک کند.
همچنین، ممکن است پزشک برای جلوگیری از وارد شدن هرگونه وزن زیادی بر روی پا مدتی پاها را گچ بگیرد. در طی این مدت فرد بیمار می تواند از عصا واکر و یا ویلچر استفاده کند. هنگامی که، تورم پا کاهش پیدا کند ممکن است گچ پا چندین بار تعویض شود.
هنگامی که، گچ پای فرد بیمار برداشته شد پزشک ارتوپد و یا جراح به بیمار پیشنهاد می کند که، از کفش های مخصوص ارتوپدی استفاده کند. استفاده از کفش های ارتوپدی به بیمار کمک می کند تا نقاط فشار بر روی پا و کف پا را به شدت کاهش دهد.
کلام پایانی
مفصل شارکو و عوارض بسیار نادر و در عین حال خطرناک است که، ممکن است فرد در اثر ابتلا به آن دچار تغییر وضعیت و تغییر شکل در پا و مچ پای خود شود. این عارضه بدون هیچ گونه علامتی برای افراد به وقوع می پیوندد. در صورت ایجاد هرگونه علامتی مراجعه به یک ارتوپد متخصص الزامی می باشد.
دکتر یاسر نژادی عضو انجمن جراحان ارتوپدی ایران و با سابقه بیش از چند سال فعالیت در زمینه ارتوپدی می تواند به افراد مبتلا به این عارضه جهت کنترل و بهبود کمک شایانی نماید. در صورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر می توانید به وبسایت ایشان مراجعه کنید.
