بیماری نقرس چیست؟ علت ،علائم ،پیشگیری و درمان

نقرس ، یک فرم پیچیده از آرتروز است که می تواند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهد . این بیماری با حملات ناگهانی و شدید درد ، تورم ، قرمزی و حساسیت در مفاصل به ویژه در مفاصل انگشت شست پا ظاهر می شود. حمله نقرس می تواند ناگهانی اتفاق بیفتد و اغلب شما را وادار به بیدار شدن در اواسط شب با احساس سوختن انگشت پا در آتش کند. مفصل متورم شده ، گرم و خیلی حساس است ، بطوری که حتی وزن یک ورق کاغذ ممکن است برایش غیر قابل تحمل باشد.

علائم نقرس

نشانه های نقرس اغلب ناگهانی و اغلب در شب اتفاق می افتد . این علائم و نشانه ها عبارتند از:

– درد شدید مفاصل

نقرس معمولا مفصل بزرگ انگشت شست پا را تحت تاثیر قرار می‌دهد ، اما می‌تواند در هر مفصل دیگری نیز رخ دهد. مفاصل دیگر که اغلب تحت تأثیر قرار می گیرند عبارتند از مچ پا ، زانو ، آرنج و انگشت درد در چهار تا دوازده ساعت اول پس از شروع شدیدتر می شود.

– ناراحتی دائمی

پس از یک درد شدید ممکن است ناراحتی جزئی ایجاد شود که می تواند چند روز تا چند هفته طول بکشد. احتمال دارد که حملات بعدی طولانی تر شده و مفاصل بیشتری را درگیر کند.

– التهاب و قرمزی

مفاصل آسیب دیده ملتهب ، گرم و قرمز می شوند.

– محدود شدن حرکت

در پی حملات نقرس ممکن است مفاصل قادر به حرکت عادی نباشند.

علت نقرس

نقرس زمانی اتفاق می‌افتد که بلورهای اسید اوریک در یک مفصل تجمع پیدا می کنند و باعث التهاب و درد شدید در یک حمله نقرس می شوند . اگر فرد ، مقدار بالای اسید اوریک در خون داشته باشد کریستالهای اوره می توانند شکل بگیرند. بدن، اسید اوریک را هنگامی که پورین ها که مواد طبیعی موجود در بدن می باشند را تجزیه می کند، تولید می کند . پورین ها در غذاهایی مانند گوشت و غذاهای دریایی یافت می شوند. غذاهای دیگری که باعث افزایش سطح اسید اوریک می شوند، شامل نوشیدنی های الکلی و نوشیدنی های شیرین شده با قند میوه ( فروکتوز) می باشند. به طور معمول اسیداوریک خون ، از طریق کلیه ها به ادرار منتقل می شود ، اما گاهی اوقات به دلیل تولید بیش از حد اسید اوریک در بدن یا دفع کم از طریق کلیه ها ، اسید اوریک به بلورهای اورات تبدیل شده و مفصل یا بافت تجمع می یابند، که باعث درد ، تورم و التهاب می شود.

عوامل خطر

افزایش سطح اسید اوریک در بدن حملات نقرس را افزایش می‌دهد .عوامل افزایش سطح اوریک اسید در بدن عبارتند از:

– رژیم غذایی

رژیم های غذایی غنی از گوشت ، غذاهای دریایی و نوشیدنی های شیرین شده با قند میوه باعث افزایش سطح اسید اوریک می شوند ، که خطر ابتلا به نقرس را افزایش می‌دهد . مصرف نوشیدنی های الکلی نیز خطر ابتلا به نقرس را افزایش می‌دهد.

– چاقی

چاقی یا اضافه وزن باعث می‌شود بدن اسید اوریک بیشتری تولید کرده و کلیه ها سخت تر بتوانند آن را دفع کنند.

– برخی بیماری ها

برخی بیماری ها و شرایط خاص ، خطر ابتلا به نقرس را افزایش می‌دهند. این بیماری ها شامل فشار خون بالا و بیماری‌های مزمن مانند دیابت سندروم متابولیک و همچنین بیماری‌های کلیوی و قلبی می باشند.

– سابقه خانوادگی

اگر یکی از اعضای خانواده دارای نقرس باشد ، خطر بیشتری بقیه افراد خانواده را نیز تهدید می کند.

– سن و جنس

نقرس اغلب در مردان اتفاق می افتد ، که عمدتاً به این دلیل است که زنان دارای سطوح پایین‌تر اسید اوریک می باشند. در هنگام یائسگی سطح اسید اوریک در زنان همانند مردان بالا می رود.

– اعمال جراحی

اعمالجراحی و یا آسیبها ، با افزایش خطر ابتلاء به نقرس مرتبط است.

پیشگیری از نقرس

در طول دوره هایی که فرد نشانه ای از بیماری ندارد ، دستورالعمل های تغذیه زیر می توانند به منظور پیشگیری از نقرس رعایت کنید :

– مایعات بنوشید

نوشیدن مقدار زیادی آب ، بدن را هیدراته کرده و از حملات نقرس جلوگیری می کند. برای پیشگیری از حملات نقرس باید مصرف نوشیدنی های شیرین به خصوص شربت ذرت با فروکتوز بالا محدود شود.

– محدود کردن یا اجتناب از مصرف الکل

مطالعات نشان می دهد که مصرف نوشیدنی های الکلی می‌تواند خطر ابتلا به علائم نقرس به ویژه در مردان را افزایش دهد.

– لبنیات کم چرب مصرف کنید

محصولات لبنی کم چرب می توانند اثر محافظتی در برابر نقرس داشته و بهترین منبع پروتئین را داشته باشند.

– محدود کردن مصرف گوشت ماهی و مرغ

مصرف مقدار کمی از این مواد ممکن است قابل تحمل باشد ، اما مصرف زیاد آن ها باعث ایجاد مشکلات و حملات نقرس می شود.

– کاهش وزن و تناسب اندام

تحقیقات نشاده داده است ، افراد چاق بیش از سایرین در معرض ابتلا به نقرس هستند . بنابراین ورزش و تغذیه سالم را جدی بگیرید.

تشخیص نقرس

آزمایش هایی که به تشخیص نقرس کمک می کنند ، می توانند شامل موارد زیر باشند:

– آزمایش مایع سینوویال

کریستال های اورات می توانند زمانی که مایع زیر میکروسکوپ بررسی می شود قابل مشاهده باشند.

– آزمایش خون

پزشک می تواند یک آزمایش خون برای اندازه گیری سطح اسید اوریک و کراتینین تجویز کند . با این حال آزمایش خون می تواند چندان دقیق نباشد ، زیرا برخی افراد دارای سطوح اسید اوریک بالا هستند اما نقرس ندارند ، و برخی افراد علائم و نشانه‌های نقرس دارند اما سطح اسید اوریک خون آنها بالا نیست.

– اشعه ایکس

استفاده از تصویر برداری با اشعه ایکس از مفاصل می تواند به دیگر علت‌های التهاب مفصلی کمک کند.

– سونوگرافی

سونوگرافی اسکلتی-عضلانی می‌تواند کریستال های اورات را در مفاصل تشخیص دهد .

– توموگرافی کامپیوتری دوگانه

این نوع تست تصویربرداری می تواند حضور کریستال های اورات را در یک مفصل حتی در صورتی که به شدت ملتهب نباشد ، تشخیص دهد . این آزمایش به طور معمول به دلیل هزینه بالای آن انجام نشده و به طور گسترده ای در دسترس نیست.

درمان نقرس

به طور کلی درمان نقرس شامل داروهایی باشد که پزشک برای بیمار تجویز می کند و بستگی به وضعیت فعلی سلامت و ترجیحات بیمار خواهد داشت. استفاده از مسکن ها برای نقرس ، می توانند برای هر دو درمان حملات حاد و جلوگیری از حملات آینده استفاده شود. داروها همچنین می توانند خطر عوارض ناشی از نقرس را از جمله ظهور رسوبات بلورهای اورات کاهش دهند.

درمان دارویی نقرس

داروهایی که برای درمان حملات حاد و جلوگیری از حملات آینده در نقرس استفاده می شوند ، عبارتند از:

– داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی

این داروها شامل داروهایی مانند ایبوپروفن ( ادویل موترین) ، ناپروکسن سدیم و ضد التهاب های غیر استروئیدی قوی تر مانند ایندومتاسین یا سلکوکسیب می باشد. پزشک ممکن است ابتدا یک دوز بالا برای جلوگیری از حمله حاد تجویز نموده و سپس از یک دوز پایین تر برای جلوگیری از حملات آینده استفاده کند. داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی ممکن است درد شکمی ، خونریزی و زخم ایجاد کنند.

– کلشیسین

پزشک می تواند کلشیسین (Colcrys , Mitigare) یک نوع آزاد کننده درد را برای کاهش درد توصیه کند. با این حال عوارض جانبی دارو مانند حالت تهوع ، استفراغ و اسهال که به ویژه در هنگام مصرف در دوزهای بالا اتفاق می‌افتد ، ممکن است اثربخشی آن را کاهش دهد. هنگامی که یک حمله حاد نقرس ناپدید می شود ، پزشک ممکن است دوز کم روزانه کلشیسین را برای جلوگیری از حملات آینده تجویز کند.

– کورتیکواستروئیدها

داروهای کورتیکواستروئید مانند پردنیزون می‌تواند التهاب و درد ناشی از نقرس را کنترل کنند. کورتیکو استروئید ها را می توان در فرم قرص و یا به صورت تزریق مفصلی دریافت نمود. به طور کلی کورتیکواستروئیدها برای افرادی که مبتلا به نقرس هستند و نمی توانند از کلشیسین یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی استفاده کنند، تجویز می شود. عوارض جانبی کورتیکواستروئیدها میتواند شامل تغییرات خلقی ، افزایش قند یا فشارخون باشد.

داروهای اجتناب از عوارض نقرس

اگر چندین بار حملات نقرس را تجربه کرده اید و از آن رنج می برید و یا اگر حملات نقرس شایع تر و دردناک باشد ، پزشک ممکن است داروهایی را پیشنهاد دهد تا خطر عوارض ناشی از نقرس کاهش یابد که شامل موارد زیر می باشند:

– مسکن هایی که تولید اوریک اسید را مسدود می‌کنند.

داروهایی که مهار کننده های زیستی اکسیداز نامیده می شوند ، مانند آلوپورینول و فبوکستات مقدار اسید اوریک تولید شده توسط بدن را محدود می کند. این دارو می‌تواند سطح اسید اوریک را در خون کاهش داده و خطر نقرس را نیز کاهش دهد. عوارض جانبی آلوپورینول شامل بثورات و سطح پایین سلول های خونی می باشد. عوارض جانبی فبوکستات شامل خارش ، حالت تهوع و کاهش عملکرد کبد می باشد.

– داروهایی که دفع اسید اوریک را تسهیل می کنند

این داروها که به نام Uricosuric شناخته می شوند ، شامل probenecid و Lesinurad می باشند. این داروها توانایی کلیه ها برای حذف اسید اوریک از بدن را بهبود می بخشند و ممکن است سطح اسید اوریک و خطر نقرس را کاهش دهند اما مقدار اسید اوریک را در ادرار افزایش می دهند. عوارض جانبی این داروها شامل بثورات ، درد معده و سنگ کلیه می باشد. دارویlesinurad را می‌توان در رابطه با مهار کننده های اکسیداز زانتین مصرف نمود.
منبع